શું તમે તમારા બાળક માટે PPF એકાઉન્ટ ખોલાવ્યું છે? જાણો સરકારી નિયમો હેઠળ કઈ પરિસ્થિતિઓમાં તમે મેચ્યોરિટી પહેલાં આ એકાઉન્ટ બંધ કરાવી શકો છો. સંપૂર્ણ માહિતી, સરળ ગુજરાતીમાં!
બાળકોના ભવિષ્યને સુરક્ષિત કરવા માટે માતા-પિતા અલગ-અલગ યોજનાઓમાં રોકાણ કરતા હોય છે. આમાંથી એક ખૂબ જ લોકપ્રિય અને ભરોસાપાત્ર સરકારી યોજના એટલે PPF (Public Provident Fund). ઘણા લોકો તેમના બાળકના નામે નાનપણથી જ PPF એકાઉન્ટ ખોલાવી દે છે, જેથી લાંબા ગાળે મોટું ફંડ તૈયાર થઈ શકે. પરંતુ ક્યારેક એવા સંજોગો આવે છે જ્યારે મનમાં સવાલ થાય છે કે, શું બાળક પુખ્ત થાય તે પહેલાં કે પછી આ એકાઉન્ટ મેચ્યોરિટી (15 વર્ષ) પહેલાં બંધ કરી શકાય? ચાલો, તેના નિયમોને સરળ ભાષામાં સમજીએ.
| મુદ્દાઓ | મુખ્ય હાઇલાઇટ્સ |
| યોજનાનું નામ | Public Provident Fund (PPF) |
| મેચ્યોરિટી અવધિ | 15 વર્ષ |
| Premature Closure | ચોક્કસ શરતો સાથે 5 વર્ષ પછી શક્ય |
| જરૂરી દસ્તાવેજો | કારણને સમર્થન આપતા પુરાવા (દા.ત. એડમિશન પ્રૂફ) |
| વ્યાજ દર અસર | Premature Closure પર વ્યાજમાં ઘટાડો |
બાળકના નામે ખોલાવેલા PPF એકાઉન્ટને Premature Closure ક્યારે મળી શકે?
ભારત સરકારે PPF ને એક લોન્ગ-ટર્મ સેવિંગ્સ સ્કીમ તરીકે ડિઝાઇન કરી છે. તેથી, તેને સામાન્ય રીતે 15 વર્ષ પહેલાં બંધ કરી શકાતું નથી. જોકે, સરકારે કેટલીક વિશેષ અને મર્યાદિત પરિસ્થિતિઓ આપી છે, જ્યાં 5 વર્ષ પૂરા થયા પછી એકાઉન્ટ બંધ કરવાની પરવાનગી મળે છે. બાળકનું ખાતું હોય કે પુખ્ત વ્યક્તિનું, આ શરતો બંને માટે સમાન લાગુ પડે છે.
તમારા બાળકના PPF એકાઉન્ટને મેચ્યોરિટી પહેલાં બંધ કરાવવા માટે, માતા-પિતા/વાલી તરીકે તમારે બેંક અથવા પોસ્ટ ઓફિસમાં એક ‘રિક્વેસ્ટ’ કરવાની રહેશે અને ખાતું બંધ કરવા પાછળનું એક વાસ્તવિક કારણ (Genuine Reason) સાબિત કરવું પડશે.
કઈ ત્રણ મુખ્ય શરતોમાં PPF એકાઉન્ટ બંધ કરી શકાય?
નિયમો અનુસાર, આ ત્રણ મુખ્ય કારણો હોય તો જ તમે 5 વર્ષ પછી PPF એકાઉન્ટનું Premature Closure કરાવી શકો છો.
1. ઉચ્ચ શિક્ષણ (Higher Education) માટે
જો તમારું બાળક ઉચ્ચ શિક્ષણ (Higher Education) મેળવવા જઈ રહ્યું હોય, તો તેના ખર્ચાને પહોંચી વળવા માટે તમે PPF ખાતું બંધ કરાવી શકો છો. આ માટે, તમારે બાળકનું માન્ય શૈક્ષણિક સંસ્થામાં પ્રવેશનો પુરાવો (Admission Proof) આપવો પડશે. આ નિયમ ખાસ કરીને બાળકના ભવિષ્યની જરૂરિયાતને ધ્યાનમાં રાખીને બનાવવામાં આવ્યો છે.
2. જીવલેણ બીમારીની સારવાર માટે (Medical Treatment)
જો ખાતાધારક (બાળક), તેના માતા-પિતા, કે તેના આશ્રિત બાળકો કોઈ જીવલેણ બીમારી (Life-threatening disease) થી પીડાતા હોય અને તેની સારવાર માટે પૈસાની જરૂર હોય, તો પણ એકાઉન્ટ બંધ કરી શકાય છે. આ માટે તમારે મેડિકલ રિપોર્ટ્સ અને ડૉક્ટરનું પ્રમાણપત્ર આપવું પડશે. આ એક માનવીય કારણ છે.
3. NRI બનવા પર (Change in Residency Status)
જો ખાતાધારક (બાળક) ભારતમાં રહેતા ન હોય અને તેનો રેસિડેન્સી સ્ટેટસ બદલાઈને Non-Resident Indian (NRI) થઈ જાય, તો આ સંજોગોમાં પણ PPF એકાઉન્ટ બંધ કરી શકાય છે. આ એક નિયમ છે.
PPF બંધ કરવા પર વ્યાજનું શું થાય છે?
જો તમે 5 વર્ષ પૂરા થયા પછી, ઉપર જણાવેલ કારણોસર એકાઉન્ટ બંધ કરાવો છો, તો તમને વ્યાજ તો મળશે, પરંતુ સરકારી નિયમ મુજબ, એકાઉન્ટ ખોલાવવાની તારીખથી અત્યાર સુધી મળેલા કુલ વ્યાજમાંથી 1% જેટલી રકમ કાપી લેવામાં આવશે. તેથી, જ્યારે પણ તમે PPF ને Premature Closure કરાવવાનું વિચારો, ત્યારે આ નાણાકીય અસર વિશે પણ ચોક્કસ જાણી લેવું.
તમારું બાળકના નામે PPF માં રોકાણ કરવું એક સારો નિર્ણય છે. આ એકાઉન્ટ એક લાંબો ફાયદો આપનારું PPF રોકાણ છે, પરંતુ જો જીવનમાં કોઈ મોટી અને અનિવાર્ય જરૂરિયાત ઊભી થાય, તો ઉપર જણાવેલા નિયમો તમને મદદરૂપ થઈ શકે છે.
